રામકૃષ્ણ મઠ અને રામકૃષ્ણ મિશનના પ્રમુખ સ્વામી સ્મરણાનંદજીએ મહાસમાધી લીધી
ગત (26 માર્ચ 2024) રાત્રે 8.14 વાગ્યે રામકૃષ્ણ મિશન સેવા પ્રતિષ્ઠાન, કોલકાતા ખાતે અમારા પ્રિય અને આદરણીય પ્રમુખ શ્રીમત સ્વામી સ્મરણાનંદજી મહારાજના નિધનની ઘોષણા કરીએ છીએ. તેઓ 94 વર્ષના હતા.
આદરણીય મહારાજના પાર્થિવ દેહને બેલુર મઠ (સાંસ્કૃતિક હોલ) ખાતે રાખવામાં આવશે.
કાલે (27 માર્ચ 2024) રાત્રે લગભગ 9.00 વાગ્યે બેલુર મઠમાં અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવશે. બેલુર મઠના દરવાજા 26મી રાત સુધી અને 27મી તારીખ સુધી અંતિમ સંસ્કાર પૂર્ણ ન થાય ત્યાં સુધી ખુલ્લા રહેશે.
સ્વામી સ્મરણાનંદજી મહારાજનો જન્મ 1929 માં તમિલનાડુના તંજાવુર જિલ્લાના અંદામી ગામમાં થયો હતો. તેમના વિદ્યાર્થીકાળથી જ તેઓ એક ઉગ્ર વાચક અને ઊંડા વિચારક હતા.
તેઓ લગભગ 20 વર્ષના હતા ત્યારે તેઓ રામકૃષ્ણ ઓર્ડરની મુંબઈ શાખાના સંપર્કમાં આવ્યા હતા. શ્રી રામકૃષ્ણ અને સ્વામી વિવેકાનંદના આદર્શોથી પ્રેરિત થઈને તેઓ 1952માં 22 વર્ષની ઉંમરે મુંબઈ આશ્રમમાં જોડાયા અને આમ મઠનું જીવન અપનાવ્યું. રામકૃષ્ણ ઓર્ડરના સાતમા પ્રમુખ સ્વામી શંકરાનંદજી મહારાજે તે જ વર્ષે તેમને મંત્ર દીક્ષા (આધ્યાત્મિક દીક્ષા) આપી હતી. તેમણે સ્વામી શંકરાનંદજી મહારાજ પાસેથી 1956માં બ્રહ્મચર્ય વ્રત અને સન્યાસ વ્રત અને 1960માં ‘સ્વામી સ્મરણાનંદ’ નામ પણ મેળવ્યું હતું.
મુંબઈ કેન્દ્રમાંથી, તેમને 1958 માં અદ્વૈત આશ્રમની કોલકાતા શાખામાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવ્યા, જે તેના પ્રકાશનો માટે જાણીતી છે. તેમણે આશ્રમના માયાવતી અને કોલકાતા બંને કેન્દ્રોમાં 18 લાંબા વર્ષો સુધી સેવા આપી. થોડા વર્ષો સુધી તેઓ સ્વામી વિવેકાનંદ દ્વારા શરૂ કરાયેલ રામકૃષ્ણ ઓર્ડરના અંગ્રેજી જર્નલ પ્રબુદ્ધ ભારતના સહાયક સંપાદક હતા. તેમણે અદ્વૈત આશ્રમના પ્રકાશનોના ધોરણને સુધારવા માટે પણ ઉત્સાહપૂર્વક કામ કર્યું, જેને ઘણી પ્રશંસા મળી.
1976માં બેલુર મઠ પાસેના એક શૈક્ષણિક સંકુલ, રામકૃષ્ણ મિશન સારદાપીઠામાં તેના સેક્રેટરી તરીકે તેમની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. ત્યાં લગભગ 15 વર્ષના તેમના લાંબા કાર્યકાળ દરમિયાન, સારદાપીઠાના શૈક્ષણિક અને ગ્રામીણ કલ્યાણના કાર્યોમાં જબરદસ્ત વિકાસ થયો હતો. તેમણે, તેમના મઠના સહાયકો સાથે, 1978માં પશ્ચિમ બંગાળમાં આવેલા વિનાશક પૂર દરમિયાન વ્યાપક રાહત કામગીરી હાથ ધરી હતી. સારદાપીઠાથી તેઓને ડિસેમ્બર 1991માં રામકૃષ્ણ મઠ, ચેન્નાઈમાં તેના વડા તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
તેમને 1983માં રામકૃષ્ણ મઠના ટ્રસ્ટી અને રામકૃષ્ણ મિશનના ગવર્નિંગ બોડીના સભ્ય તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. એપ્રિલ 1995માં તેઓ મુખ્યાલયમાં સહાયક સચિવ તરીકે જોડાયા હતા અને લગભગ બે વર્ષ પછી તેમણે મિશનના જનરલ સેક્રેટરી તરીકેનો ચાર્જ સંભાળ્યો હતો. જોડિયા સંસ્થાઓ. જનરલ સેક્રેટરી તરીકે, તેમણે મે 2007 સુધી વિશ્વવ્યાપી રામકૃષ્ણ ચળવળને દસ વર્ષ સુધી ચલાવી, જ્યારે તેઓ ઓર્ડરના ઉપ-પ્રમુખ તરીકે ચૂંટાયા.
જનરલ સેક્રેટરી અને વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ તરીકે, તેમણે ભારત અને વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં વ્યાપક પ્રવાસ કર્યો અને મઠ અને મિશનની શાખાઓની મુલાકાત લીધી અને તે સ્થળોએ અસંબંધિત કેન્દ્રોની પણ મુલાકાત લીધી. તે મુલાકાતો દ્વારા તેમણે શ્રી રામકૃષ્ણ, શ્રી શારદા દેવી, સ્વામી વિવેકાનંદ અને વેદાંતનો સંદેશો વિશાળ સંખ્યામાં લોકોમાં ફેલાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. તેમણે ઘણા આધ્યાત્મિક સાધકોને મંત્ર દીક્ષા પણ આપી હતી. તેમણે રામકૃષ્ણ ઓર્ડરના વિવિધ જર્નલોમાં સંખ્યાબંધ લેખોનું યોગદાન આપ્યું છે.
સ્વામી સ્મરણાનંદજી મહારાજને 17 જુલાઈ 2017ના રોજ બેલુર મઠ ખાતે યોજાયેલી મઠના ટ્રસ્ટી મંડળ અને મિશનની ગવર્નિંગ બોડીની બેઠકમાં રામકૃષ્ણ મઠ અને રામકૃષ્ણ મિશનના પ્રમુખ તરીકે ચૂંટવામાં આવ્યા હતા. તેઓ રામકૃષ્ણ ઓર્ડરના 16મા પ્રમુખ હતા.
